Μέγιστο προνόμιο στόν ἄνθρωπο εἶναι ἡπροσευχή. Καί προσευχή σημαίνει ἀνάτασι στόν οὐρανό καί διάλογος καί προσωπική ἐπικοινωνία μας μέ τόν Θεό. Ὡς πρός τήν ποιότητά της, εἶναι συνουσία μετά τοῦΘεοῦ, ἐφ᾽ὅσον συνάπτεται ὁἄνθρωπος μετά τόν Θεό, δηλαδή μέ τίς ἄκτιστες θεϊκές ἐνέργειες.
Δέν πρέπει ὅμως νά ξεχνᾶμε ὅτι ἡπροσευχή εἶναι μία ἀπό τίς ἐντολές. Καί βέβαια, εἶναι ἀπό τίς πιό βασικές. Μέ τήν προσευχή βελτιωνόμαστε στήν τήρησι τῶν ἐντολῶν. Ἀλλά καί ἀντίστροφα μέ τήν τήρησι τῶν ἐντολῶν προαγόμαστε στήν προσευχή. Ἡπροσευχή εἶναι ὁκαθρέφτης τῆς ὅλης πνευματικῆς μας πορείας. Καί γιά νά γίνη εὐπρόσδεκτη ἀπό τόν Θεό, πρέπει κατά τό ὀλιγώτερο ἤπερισσότερο, νά τηρηθοῦν ὁπωσδήποτε κάποιες προϋποθέσεις.
Διαφορετικά, ἄν δέν τηρηθοῦν, ὄχι μόνο δέν θά φθάνη στόν οὐρανό, δέν θά εἶναι εὐπρόσδεκτη στόν Θεό ἡπροσευχή μας, ἀλλά δέν θά ἀνεβαίνη πάνω ἀπό τό κεφάλι μας, μεταφορικά βέβαια. Δέν θά ξεπερνᾶσέ ὕψος, ὅπως ἔλεγε χαριτολογῶντας ὁὍσιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης, οὔτε καί αὐτό τοῦτο τό ἴδιο μας τό κεφάλι. Ἔλεγε σέ κάποιον ὁὍσιος Παΐσιος: ''Μέ τήν τακτική πού ἀκολουθεῖς, ἡπροσευχή σου, ὄχι ἁπλῶς δέν φθάνει στόν οὐρανό, ἀλλά μένει, σέ ὕψος, κάτω καί ἀπό τό ἴδιο σου τό κεφάλι''.Κατ᾽ἀρχήν, θά πρέπη νά γίνεται ἡπροσευχή μας μέ πνεῦμα ταπεινώσεως, μέ βαθειά αὐτογνωσία καί αὐτομεμψία, χωρίς δικαιολογίες καί ἐξιδανικεύσεις τῶν πτώσεών μας καί τῆς ὄχι σωστῆς συμπεριφορᾶς μας.
Μέ μία λοιπόν λέξι ἡπροσευχή μας γιά νά εἶναι εὐάρεστη στόν Θεό, θά πρέπη νά εἶναι ''τελωνική'': ''ὉΘεός ἱλάσθητί μοι τῷἁμαρτωλῷ''. Ἄκόμη κι ἄν λόγῳ τῆς πνευματικῆς μας τυφλώσεως δέν καταλαβαίνωμε ἐντελῶς τήν ἐνοχή μας, ἄς κάνωμε ἔστω μία προσπάθεια, ὥσπου νά μᾶς ἀνοίξη τά μάτια τῆς ψυχῆς ὁΘεός.
ΑΡΧΙΜ. ΑΡΣΕΝΙΟΣ ΚΑΤΕΡΕΛΟΣ