ΟΜΙΛΙΑΕΙΣΤΗΝΚΥΡΙΑΚΗΝΤΗΣΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ
ΚΑΙΕΙΣΤΗΝΣΥΝΑΞΙΝΤΩΝΑΓΙΩΝΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝΚΩΝ/ΠΟΛΕΩΣ
ΥΠΟ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ
ΑΝΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΕΩΣ κ. ΑΜΦΙΛΟΧΙΟΥ
ΥΠΟ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ
ΑΝΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΕΩΣ κ. ΑΜΦΙΛΟΧΙΟΥ
Φανάριον ,βιε’ Μαΐουι’.
ΠαναγιώτατεΠάτερκαὶΔέσποτα,
ΣεβασμίατῶνἈρχιερέωνὉμήγυρις,
Ἐκλεκτὸν τῶν Κληρικῶν συνάθροισμα,
ΦιλόχριστοικαὶφιλογενεῖςτῆςἉγίας τοῦ ΧριστοῦΜεγάλης ἘκκλησίαςἌρχοντες,
ΦωτόμορφονκαὶΧριστοειδὲςτῆςἘκκλησίαςπλήρωμα,
«Καθάπεργὰρἐνἁλύσειχρυσῇκρικίοιςἀλληλενδέτοιςσυμβεβλημένῃἓντοῦἑνὸςκατέχεται, καὶτῶνσυμβεβλημένωνἕκαστονσυνάπτεταιθάτερονθατέρῳκαὶπαραπέμπεται·οὕτωκαὶτὰτῶνἁγίωνΕὐαγγελίωνθαύματαἐξἀλλήλωνεἰςἄλληλαποδηγοῦσιτὴνφιλέορτοντοῦΘεοῦἘκκλησίαν, καὶεὐφραίνουσινοὐτῇἀπολλυμένῃβρώσει, ἀλλὰτῇμενούσῃεἰςζωὴναἰώνιον»[1]. Μὲἅλυσονχρυσῆνπαρομοιάζει,ὁχρυσόφθογγοςτῆςΚωνσταντινουπολίτιδοςἘκκλησίαςμέγαςἈρχιεπίσκοποςἸωάννης,τὴνθαυμαστὴνἀκολουθίαντῶνμεγάλωνκαὶἐξαισίωνθαυματουργιῶντῶνἐπιτελουμένωνὑπὸτοῦΚυρίουκαὶπεριγραφομένωνὑπὸτῶνθεοπτῶνεὐαγγελιστῶν.
Εἰςτὴν χαρμόσυνοναὐτὴνπερίοδοντοῦΠεντηκοσταρίου,ἐνμέσῳτῶνδύοΚυριακῶντῆςτοῦΠαραλυτικοῦκαὶτοῦΤυφλοῦ, ἐτέθηὑπὸτῶνἁγίωνΠατέρωνἡσήμερονἑορταζομένηΚυριακὴτῆςΣαμαρείτιδος. ΕἰςτὸμέσοντῶνδύοχρυσῶνκρίκωντῶνθαυμάτωντῶνσωματικῶνἰάσεωνσυνηρμόσθηὁπάγχρυσοςκαὶἀδαμαντοποίκιλτοςλῶροςτοῦθαύματοςτῆςπνευματικῆςθεραπείαςκαὶἀνατάξεωςτῆςΣαμαρείτιδοςγυναικός.
ΦυλάττουσαοὕτωςἡἁγίαἡμῶνἘκκλησίατὸσύμμετρονκαὶσυναμφότερον, τὸπνευματικὸνκαὶσυγχρόνωςσωματικόν, διδάσκει,νουθετεῖκαὶχειραγωγεῖτὸλογικὸνΠοίμνιοντοῦΧριστοῦεἰςτὸνλειμῶνατῆςβρώσεωςτῆςἀληθοῦςκαὶἀκηράτου. Διότι, αἱἑορταὶκαὶπανηγύρειςοὐδὲνἄλλονεἶναιεἰμὴἀφορμαὶκαὶὑπομνήσειςκαὶπαραινέσειςπρὸςἐπίγνωσιντῆςἀληθείας, τῆςὄντωςἈληθείας,δηλoνότιτοῦΧριστοῦ, ὡςλέγειὁμέγαςτοῦΟὐρανοφάντοροςΒασιλείουαὐτάδελφος, ὁ ΝύσσηςΓρηγόριος:«Ἑορτήἐστινἡτοῦὄντωςὄντοςὁμολογίατεκαὶἐπίγνωσις».
Ἑορτάζει, λοιπόν, σήμερονἡΜεγάλητοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαἑορτὴνδιπλῆν, διὰνὰμὴεἴπωτριπλῆν∙ ἐνπρώτοιςμὲντὴνμετὰτῆςΣαμαρείτιδοςγυναικός, παρὰτὸφρέαρτοῦἸακώβ, συντυχίαντοῦΔεσπότουΧριστοῦκαὶἐνδευτέροιςτὴνΣύναξιντῶνἐνἁγίοιςἈρχιεπισκόπωνκαὶΠατριαρχῶνΚωνσταντινουπόλεως. Τὴνδιπλῆνταύτηνπανήγυρινπολυπλασιάζεικαὶἐπιτείνεικαὶτριπλῆν, ἐντέλει,καθιστᾶἡπαρουσίατῶν ὈφφικιάλωνκαὶἈρχόντωντῆςΜεγάληςἘκκλησίας, τῶνἐκλεκτῶνκαὶπολυτιμήτωντέκνωνκαὶ συνεργῶν Αὐτῆς,ἐδῶεἰςτὰςαὐλὰςκαὶπαρεμβολὰςτοῦΜεγάλουΜοναστηρίου,ὅπουἦλθονδιὰνὰβάλουνμετάνοιανεἰςτὸνΜέγανκαὶΠρῶτονἩγούμενονΑὐτοῦκαὶνὰἀναβαπτισθοῦνκαὶνὰἀναζωογονηθοῦνἐκτῶνναμάτωντῆςκαλλιρρόουΚρήνηςτοῦΓένουςτῶνΡωμῃῶν.Καὶμετ’ αὐτῶνκαὶἡμεῖςπάντεςκεκμηκότεςκαὶἔκδιψοιἤλθομεννὰἀρυσθῶμενἐκτῆςΠηγῆςτῆςἀκενώτουκαὶνὰἐμπλησθῶμενεὐφροσύνηςκαὶἀγαλλιάσεωςἐδῶπαρὰτὸφρέαρτοῦΦαναρίου.
Παρὰτὸφρέαρ, λοιπόν, τοῦΠατριάρχουἸακὼβἐκάθησεκαὶὁἸησοῦς«κεκοπιακὼςἐκτῆςὁδοιπορίας» (Ἰωάν. δ’, 6), Αὐτὸςὁποιήσαςποταμοὺςκαὶπηγὰςκαὶθαλάσσας, διψῶναἰτεῖταιὕδωρψυχρόνπαρὰτῆςπροσερχομένηςγυναικός. ΓνωρίζειὡςπαντογνώστηςὁΚύριοςκαὶτὸνβίονκαὶτὴνκατάστασιντῆςγυναικὸςκαὶπαρὰταῦταδὲντὴνἀποστρέφεται, δὲντὴνκρίνει,δὲντὴνἀπορρίπτει, ἀλλὰἀντιθέτωςτῆςἀπευθύνειλόγονκαὶτῆςζητεῖνὰτοῦπροσφέρῃὕδωρ, ἐνἄλλαιςλέξεσιτῆςπροσδίδειἀξίαν. Ἀξίανἴσως,τὴνὁποίανὁκοινωνικόςτηςπερίγυροςδὲντῆςἀνεγνώριζεν, ἀξίανὅμωςποὺὁκάθεἄνθρωπος,εἰςοἱανδήποτεκαὶἂνεὑρίσκεταικατάστασιν,διασώζει,ὡςκατ’ εἰκόνατοῦΘεοῦ πλασθείς.
Καὶἡσυζήτησις, ὑπὸτὸκαῦματοῦἡλίου, βαίνειἐπὶτὰσπουδαιότερακαὶμεγαλύτερακαὶἐκτοῦὕδατοςτοῦφυσικοῦμεταβαίνει εἰςτὸὕδωρτὸπνευματικὸν, «τὸἁλλόμενονεἰςζωὴναἰώνιον», (πρβλ. Ἰωάν. δ, 14). «ΤοῦτοδὲἔλεγεπερὶτοῦΠνεύματοςοὗἔμελλονλαμβάνεινοἱπιστεύοντεςεἰςαὐτόν»[3], κατὰτὸν ΜέγανἈθανάσιον. Καὶοὕτως, ἡΣαμαρεῖτις,ὡς ἰχθὺς συλλαμβάνεταιεἰςτὸ ἀμφίβληστροντῆςΧάριτος. Διότι, «ὥσπερ ..., οἱἁλιεῖςτοῖςτόποιςἐκείνοιςἐνεδρεύουσιν, ὅθενκαὶτὸνἰχθὺνἐλπίζουσιθηρεῦσαι·οὕτωκαὶὁΧριστὸςἦλθενεἰςτὸντόπον, ὅθεντὴνΣαμαρεῖτινεἶχεθηρεῦσαι, καὶδι'αὐτῆςμεγάληνζωγρείανἀνθρώπωνἀπεργάσασθαι»[4].
ὉσκοπὸςτοῦΧριστοῦἦτονὰἑλκύσῃτὴνγυναῖκαεἰςτὴνσωτηρίαν∙ τὸὕδωρἀπετέλειτὴνπρόφασιν∙ δι’ αὐτὸκαὶσυνεχίζειθέλωννὰὁλοκληρώσῃτὸἔργονΤου. Καὶτῆςἀποκαλύπτει, ἐνώπιοςἐνωπίῳ, καθὼς«οἱμαθηταὶαὐτοῦἀπεληλύθεισανεἰςτὴνπόλιν, ἵνατροφὰςἀγοράσωσιν» (Ἰωάν. δ΄, 8) τὴνκατάστασίντης∙ καὶἀποκαλύπτειτοιουτοτρόπωςἙαυτὸνεἰςτὴνγυναῖκα∙ ΑὐτὸςὁΚύριοςκαὶΘεὸςεἰςτὴνδούλην, τῆςὁποίαςὅμωςἡκαρδίαδὲνεἶχεδιαβρωθῆἀπὸτὴνσηπεδόνατῆςἁμαρτίας. Ἡψυχὴαὐτῆς,κατὰτὸνθεῖονΧρυσόστομον,«ἦνμαργαρίτηςβορβόρῳφυρόμενος»[5].
«Ἡπόρνηπερὶδογμάτωνεἰσάγειλόγον,καὶνομίσασατὸνΔεσπότηνεἶναιπροφήτην, οὐδὲνᾔτησεβιωτικόν·Κύριονὡμολόγησε, καὶχρημάτωνπεριουσίανοὐκἐπεζήτησε»[6]. ΤὸἐνδιαφέροντῆςγυναικὸςστρέφεταιεἰςτὰπερὶτοῦΘεοῦμυστήρια, τὰγήινακαὶβιοτικὰπαύουννὰτὴνἀπασχολοῦν, τὸὕδωρ,τὸὁποῖονμὲτόσονκόπονἦλθενὰἀντλήσῃ,πλέονδὲντὴνἐνδιαφέρει. Ἤδητὸθαῦματῆςκαλῆςἀλλοιώσεωςἔχειἐπέλθει. ἩΣαμαρεῖτιςἔχειἤδηκάμειτὴνμεγάληνὑπέρβασιν, ἔχειὑπερβῆπεριορισμοὺςἐθνικοὺςκαὶθρησκευτικοὺςκαὶἡκαρδίατηςπλέονἔχειἀνοιχθῆεἰςτὸἄπειρονἔλεοςτοῦΧριστοῦ. Ἀπομένειμόνονἡτελική, ἡμεγάληἔξοδος,ἀπὸτὴνκατάστασιντῆςδουλικῆςπροσκολλήσεωςεἰςτὸπάθος,πρὸςτὴνἐνΧριστῷἐλευθερίαν.
Δὲντὴνἐπιτιμᾶ ὁ Δεσπότης Χριστός, δὲντὴνἐλέγχει, δὲνἐπιθυμεῖνὰτὴνδιαπομπεύσῃ, τὸμόνονποὺἐπιθυμεῖεἶναινὰτὴνἑλκύσῃεἰς Ἑαυτόν. Καὶμὲλεπτότητα, χωρὶςπεριττὰςκαὶἀνωφελεῖςνουθεσίας,τῆςἀποκαλύπτειὅτιγνωρίζειτὰπάντα. Καὶἐκείνηκαὶπάλινδὲνπροσκολλᾶταιεἰςτὴννοσηρὰντραγικότητατῆςὑπάρξεώςτης,ἀλλὰστρέφειτὸννοῦνκαὶτὸνλόγονπρὸςτὰθεῖακαὶὑψηλά, ἀποζητεῖτὸὕδωρτὸζῶνκαὶτὸἀληθές.
ΚαὶὁΚύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸςδιδάσκειτότετὰὑψηλὰκαὶσπουδαῖαμαθήματα, τὰὁποῖαοὔτεεἰςαὐτοὺςτοὺςἁγίουςἀποστόλουςκαὶμαθητὰςδὲνἔχειἀκόμακαταστήσειγνωστά. Εἰςἐκείνουςπολλάκιςσυνεσκιασμένωςκαὶδιὰπαραβολῶνκαὶαἰνιγμάτωνὁμιλεῖ,ἐνῷεἰςτὴνἀλλόφυλονκαὶἐξουθενημένηνπαραδίδειτὰςὑψηλὰςκαὶδυσερμηνεύτουςἀληθείαςπερὶΘεοῦ.ΜᾶςκαταπλήττειὁτρόποςποὺλειτουργεῖἡΧάριςτοῦΘεοῦ. Ἐκεῖεἰςτὸκαῦματῆςμεσημβρίας, εἰςτὸνἔρημονκαὶαὐχμηρὸντόπονἀποκαλύπτειὁΧριστὸςεἰςμίανγυναῖκατὰτῆςπίστεωςδόγματαφανερῶν τὴνμεσσιανικὴντουὑπόστασιν καὶκαλῶν, ὅσους ὁμολογοῦνὅτι «οὗτόςἐστινἀληθῶςὁσωτὴρτοῦκόσμου» (Ἰωάν., δ’ 42), νὰκοινωνήσουντοῦὕδατοςτοῦζῶντος,τοῦἁλλομένουεἰςζωὴναἰώνιον. Λέγει:«...τὰἀρχαῖαπαρῆλθεν·ἰδοὺγέγονετὰπάντακαινά. Μετεστράφηλοιπὸντῶνπραγμάτωνἡχάρις·οὐκἔτικατὰτὸννόμονεἰςἕνατόποντοὺςπροσκυνοῦνταςτῷΘεῷσυγκροτεῖσθαισυγχωρῶ·εἰςπᾶσανγὰρτὴνοἰκουμένηνἐφαπλῶσαιβούλομαιτὰτῆςσωτηρίαςχαρίσματα»[7].
Ἐκτοῦὕδατος, τοῦγλυκυτάτουκαὶνεαροῦ, τοῦἐκπηγάζοντοςἐκτοῦ νέου φρέατοςτοῦἸακώβ, ἤτοι τοῦ Φαναρίου,ἤλθομεννὰκοινωνήσωμενκαὶἡμεῖςσήμερον∙ τοῦὕδατοςτοῦζωογονοῦντοςκαὶκαταρδεύοντοςἅπασαντὴντοῦΧριστοῦἘκκλησίαν. Ἐδῶἡπηγὴἡλαλέουσα, ἐδῶἡκρήνηἡπολυχεύμωνκαὶπολύρρυτος, ἐδῶφρέαρκαινόν, ἀκένωτονκαὶἀναβλύζον.Καὶτοῦτοτὸὕδωρ, ὕδωρπλῆρεςχαρίτων,εὐεργεσιῶν, κόπων,θυσιῶν∙ κεκραμένονμεθ’αἵματοςκαὶἱδρῶτοςπολλοῦ,καὶδακρύων,καὶστεναγμῶν,καὶκλαυθμῶν, καὶ προσευχῶν, καὶ ἀπογοητεύσεων καὶ πάλιν προσδοκιῶν, καὶ ἐμμονῆς εἰς τὰ ἅγια τῆς πίστεως, καὶ ἐλπίδος πολλῆς, καὶ ἀγάπης ἀνυποκρίτουτῶνἘπισκοπευσάντωνἐντῇΜητροπολιτικῇταύτῃΚαθέδρᾳτῆςΠόλεωςτοῦ Βύζαντος καὶΚωνσταντίνουτοῦΜεγάλου,τῶνἀπὸἈνδρέουκαὶΣτάχυοςτῶνἈποστόλωνἕωςΚυρίλλουτοῦΣτ’, καὶ ἐν ἁγίοις Ἱεράρχαις καταγεγραμμένων, εἴτε διὰ ποιμαντορίας, εἴτε καὶ διὰ μαρτυρίου.
Εἰςτὴνἐποχὴνμας, εἰςἐποχὴνκαθ’ ἥν ἐπανακρίνονται θεσμοί, πράξεις, ἰδέαι καὶ θεωρήματα, ἡ Μεγάλη Ἐκκλησία, φυλάττουσα ἀπαρεγκλίτως τοὺς ὅρους τῆς πίστεως καὶ διακρατοῦσα ἀτλαντιαίως τὴν περίγειον τῆς Ἐκκλησίας κατάστασιν, ἐμφανίζει ἐπικαιρότερον ἢ ἄλλοτε τἀληθές της πρόσωπον. Προσλαμβάνει πρὸς ἴασιν τὰ ἀσθενῆ, καὶ διορθοῖ τὰ βεβλαμμένα, καὶ ἀνορθοῖ τὰ κατερραγμένα, καὶ ἐπισυνάγει τὰ πεπλανημένα, καὶ ἐκσυγχρονίζει, οὐδὲν παραγράφουσα τῶνὁρίωντῶνἀρχαίων,ἃ οἱΠατέρεςἡμῶνἔθεντο, νεοποιοῦσα τὸν ἐν Χριστῷ σωτήριον λόγον της, χάριν τῶν πολλῶν καὶ τῶν ὀλίγων, χάριν τῶν ἐλαχίστων ἀδελφῶν τοῦ Χριστοῦ.
Οὕτως, εἰςτὸνκαιρὸν τῆς ἀναμορφώσεως τῶν παραδεδομένων,ἡἑορτὴτῆςμνήμηςτῶνἁγίωνΟἰκουμενικῶνΠατριαρχῶνκαὶἈρχιεπισκόπωνλαμβάνειἰδιαιτέρανσημασίανκαὶσπουδαιότητα. ἈποδεικνύεταιτῷὄντιπροφητικὴἡπρὸἐτῶνἱκανῶνὑπὸτῆςΑὐτοῦΘειοτάτηςΠαναγιότητοςτοῦΠροσκυνητοῦἡμῶνΑὐθέντουκαὶΔεσπότουκαθιέρωσιςτῆςΚυριακῆςτῆςΣαμαρείτιδοςὡςἡμέραςἑορτίουκαὶεὐσήμου,εἰςἣνθὰτιμῶνταικαὶγεραίρωνταιοἱἅγιοιοἱκλεΐσαντεςτὸνΘρόνοντῆςΒασιλίδος, ὡς ὑπόμνησις τῆς συζεύξεως τοῦ νέου καὶ τοῦ παλαιοῦ, τοῦ ἀρχαιόθεν καὶ τοῦ ἐπέκεινα, τοῦ παρελθόντος καὶ τοῦ μέλλοντος, ἤτοι τῆς ἀληθοῦς Χριστοζωῆς, τὴν ὁποίαν ζῇ, διδάσκει καὶ ἐξαγγέλλει τοῖς πᾶσιν ἡ Ἐκκλησία.
Καὶ ἐπειδὴ ἡ πίστις τῶν ὀρθοδόξων δὲν ἀποτελεῖ θεώρημα καὶ ἰδέαν, ἀλλ’ ἀνιστορεῖται ἔργῳ καὶ λόγῳ, ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία, ἐπιπεφορτισμένη πρωτευθύνως τὴν εὐχαριστιακὴν ἐν Χριστῷ συνοχὴν τῶν ἀνὰ τὴν οἰκουμένην τοπικῶν καθ’ἕκαστα Ἐκκλησιῶν καὶ τετιμημένη μετὰ προνομίων θυσίας καὶ σταυροσχήμου μαρτυρίου, ἀσκεῖ μεθ’ ἱερότητος καὶ εὐαγγελικῆς λεπτομερείας τὰ ἀπὸ τῶνἱερῶνκανόνωνκαὶτῶνθεσπισμάτωντῶνἁγίωνκαὶΟἰκουμενικῶνΣυνόδων - ὡς ταῦτα μακραιώνως, αὐθεντικῶς καὶ ἁγίωςἡρμηνεύθησαν - τὰπρωτεῖα τῆς διακονίας, πρωτεῖαοὐχὶἀσφαλῶς,ὡςλέγεταισυνήθως,τιμητικά, ἀλλὰοὐσιαστικά.
ΓράφειπερὶτοῦπροκειμένουὁἀοίδιμοςΜητροπολίτηςΠατρῶνΝικόδημοςὁΒαληνδρᾶς:«...τὸπροβάδισμααὐτὸτῆςτιμῆςπεριεβλήθηἐνσυνεχείᾳμὲτὴνσημασίαντοῦκέντρουἑνότητοςκαὶσυμφωνίας (consensus) καὶσυντονισμοῦκαὶσυμπράξεωςὅλωντῶνἀνὰτὴνοἰκουμένηντμημάτωντῆςὈρθοδοξίας∙ (ἐξοὗκαὶοἱτίτλοι«ΟἰκουμενικὸςΠατριάρχης» καὶ«ΟἰκουμενικὸνΠατριαρχεῖον»∙ τίτλοιπάντωςοὐχὶψιλοὶκαὶἄνευοὐσιαστικοῦπεριεχομένου)». ΚαὶσυνεχίζειὁμακαριστὸςἹεράρχης:«...αὐτὰταῦτατὰπρεσβεῖατιμῆςδὲνμένουνξηρὸνγράμμα, ἀλλὰπροσδίδουνἐντῇπράξει (defacto) –καὶεἶναιτοῦτοἀναπόφευκτονὅσονκαὶἀπαραίτητον- οὐσιαστικὸννόημακαὶκῦροςεἰςτὴνἀρχηγικὴνὑπόστασιντοῦΟἰκουμενικοῦΠατριάρχουκαὶΠατριαρχείου»[8].
Καὶ ἡ ἀρχηγικὴ αὐτὴ ὑπόστασις τῆς Κωνσταντινουπόλεως εἶναι ξένη καὶ διάφορος πρὸς τὴν ἔννοιαν τῆς ἐπιβολῆς, τοῦ ματαιόφρονος ζήλου, τῆς ἀποξενώσεως, τῆς ἀποφυγῆς τοῦ μόχθου, τῆς ἀπολαύσεως καὶ ἐν τέλει τῆς κοσμικῆς θεωρήσεως τῶν πρωτείων καὶ τῆς ἀρχηγεσίας.Τὸ πρωτεῖον τῆς Ἐκκλησίας τῶν τοῦ Χριστοῦ πενήτων εἶναι ἡ ἀνάδειξις καὶ ἡ ἐπαναφορὰ τῆς Σταυροαναστασίμου πνοῆς τῆς Ἐκκλησίας πάντοτε καὶ παντοῦ.
Ἡ μακρά, ἐπίπονος, κεχαριτωμένη καὶ πολύμορφος ἐμπειρία τῶν Ἁγίων Ἐπισκόπων τῆς Βασιλίδος ἀναδεικνύει τὸ μυστήριον τῆς Καθολικότητος τῆς Ἐκκλησίας. Μυστήριον συνηρμοσμένον ἀδιαστάτως μετὰ τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας καὶ ταυτόσημον τοῦ εἶναι της. Αὐτὴν τὴν καθολικότητα, ὀρθοδόξῳ λόγῳ καὶ τρόπῳ, δὲν τὴν συνεδύασε μετ’ ἀριθμητικῆς προοπτικῆς, διὰ τοῦτο ἡ Οἰκουμενική της διάστασις οὐδέποτε διεσαλεύθη οὔτε καὶ κατὰ τοὺς δυσχειμέρους χρόνους αὐτῆς. Ἐξ ἄλλου, οἱ σήμερον τιμώμενοι ἅγιοι διὰ τοῦ βίου καὶ τῆς πολιτείας των ἀπομακρύνουν κάθε σκέψιν κοσμικῆς θεωρήσεως τῶν ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων καὶ ἐπιβεβαιώνουν ὅτι ἡ δύναμις τοῦ Χριστοῦ τελειοῦται ἐν τῇ ἀσθενείᾳ, καθὼς εἰς τὸ μικρὸν κατ’ ἀριθμὸν ποίμνιον ἐμφυτεύεται καὶ διασώζεται ἡ γνησιότης τῆς Ἐκκλησίας.
Ἡ πολύμοχθος μέν, ἀλλά πνευματέμφορος συγκρότησις καὶ πορεία τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, ἄνευ τῆς πολιτειακῆς ἐπιστηρίξεως,ἐπιβεβαιοῖ τὴν αὐθεντικότητά της. Μόνος ἀσφαλὴς προήγορος καὶ ἐγγυητὴς τῆς εὐθυδρομίας της, ἡ Ἁγιότης τῆς Ἐκκλησίας, τὴν ὁποίαν ἐπιχορηγεῖ καὶ ἀνανεοῖ ἡ ἐπιπαφλάζουσα εἰς αὐτὴν χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ἡ συνήθης μομφὴ κατὰ τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας ὅτι ἀπήντλησε τὴν ὑπεραρχικήν της ἀξίαν ἐκ τῆς συναρμογῆς της καὶ μόνον μετὰ τῆς Ρωμαϊκῆς πολιτείας, ἀποτελεῖ μύθευμα καὶ φαντασίαν. Κάθε τι ἰδικόν της ἑδράζεται εἰς τὴν πίστιν καὶ ἐξαντλεῖται εἰς τὴν Ἐκκλησίαν.
Αὐτὴν τὴν ἔννοιαν καὶ αὐτὴν τὴν σημασίαν ἔχει ἡ ἀπὸ κοινοῦ μνήμη τῶν Ἁγίων Ἐπισκόπων τῆς Βασιλίδος σήμερον. Εἶναι τόσον κήρυγμα πρὸς τοὺς μακράν, ὅσον καὶ ἀναβαπτισμὸς τῶν ἐγγὺς διακόνων τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας πρὸς ὅ,τι ἅγιον καὶ σωτήριον αὕτη εὐαγγελίζεται. Εἶναι ἡ ἐμφάνειά της εἰς τὸν σύγχρονον κόσμον.
Ἡ ἁγία ἀπὸ ἐτῶν συνήθεια τοῦ ἐνταῦθα προσκυνήματος τῶν ὀφφικιάλων, δίδει τὴν εὐκαιρίαν διὰ συναίσθησιν τῆς διακονικῆς εὐθύνης ἑνὸς ἑκάστου ἡμῶν - ἀπὸ τοῦ Πρώτου, τοῦ Πατριάρχου, ἕως τοῦ ἐσχάτου - τῶν μετὰ ἀφοσιώσεως ὑπηρετούντων, κατὰ κλῆσιν Θεοῦ, τὴν ὑπόθεσιν τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, διὰ ἔτι καὶ πλέον καὶ πέραν τῶν μικρῶν ἡμετέρων ὁρίων καὶ δυνατοτήτων παράδοσιν εἰς τὸ ἅγιον θέλημα τοῦ Θεοῦ.
Σήμερον, πέραν τῶν ἄλλων, καθίσταται ἐπιτακτικὸν καὶ ἐπάναγκες χρέος τῶν ὀρθοδόξων ἡ ὑπέρβασις τῶν τοπικιστικῶν καὶ ἐθνοτικῶν κριτηρίων, τὰ ὁποῖα ἀτυχῶς ἀπετέλεσαν πολλάκις ἐν τοῖς πράγμασι τὴν βάσιν διὰ τὴν κατίσχυσιν καταστάσεων καὶ πραγμάτων, κυρωθέντων ἐκ μακροθυμίας καὶ θυσιαστικῆς ἐξαντλήσεως τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας, χάριν τῆς εἰρήνης καὶ τῆς ἐν Θεῷ ἑνότητος.
Ἔχει ἀναδειχθῆ ἐκ τῆς μελέτης τοῦ παρελθόντος ὅτι ἡ ἐπικέντρωσις τοῦ ἐνδιαφέροντος τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος εἰς δευτερευούσας πτυχὰς τῆς ζωῆς του καὶ ἡ παραθεώρησις τῆς ἐκκλησιολογίας, ἡ ὁποία ἑδράζεται εἰς τὴν ἀληθῆ καὶ ὀρθόδοξον πίστιν, οὐδόλως ὠφέλησεν αὐτό, ἀλλ’ ἀντιθέτως ἐπεσκίασεν ἄνευ λόγου τὴν ὁμοθυμαδὸν καὶ ἐπὶ τὸ αὐτὸ πορείαν τῶν τοπικῶν Ἐκκλησιῶν, πρὸς τὴν ἀληθινὴν καὶ μόνην Ὁδόν, τὸν Ἰησοῦν Χριστόν.
Ἦλθεν ἡ ὥρα διὰ τὴν ἀναστολὴν καὶ διόρθωσιν τῶν ἐσφαλμένων καὶ τὴν ἀνάδειξιν τῶν ὀρθῶν καὶ παραδεδομένων.
Εὔχεσθε, Παναγιώτατε Δέσποτα, ὅπως διὰ πρεσβειῶν τῶν ἁγίων Ἀρχιεπισκόπων Κωνσταντινουπόλεως, οἱ ὁποῖοι τὴν σήμερον ἵστανται ὁροφύλακες καὶ ὁδοδεῖκται τῆς πορείας τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, ἀναδειχθῶμεν οἱ πάντες δόκιμοι ἐργάται τοῦ Εὐαγγελίου καὶ μιμηθῶμεν τὸν ζῆλον καὶ τὴν ζέσιν τῆς Σαμαρείτιδος γυναικός. Εὔχεσθε ἵνα σταθῶμεν συναντιλήπτορες καὶ συνέκδημοι πρὸς τὴν Ὑμετέραν Θειοτάτην Παναγιότητα εἰς τὰς ἱερὰς καὶ εὐέλπιδας ὥρας, καθ’ ἃς ἡ Μία, Ἁγία, Καθολικὴ καὶ Ἀποστολικὴ Ἐκκλησία πορεύεται πρὸς τὴν Μεγάλην Σύνοδον αὐτῆς, θέλουσα ἐξ εὐαγγελικῆς ἐπιταγῆς καὶ βεβαιότητος φανερῶσαι εἰς τὸν κόσμον τὴν ἑνότητα τῆς ἐν Χριστῷ πίστεως καὶ τὴν κοινωνίαν τοῦ ἁγίου Πνεύματος πρὸς δόξαν Θεοῦ Πατρός Ἀμήν.
[1]ἸωάννουτοῦΧρυσοστόμου, ΕΙΣΤΑΒΑΪΑ,PG 59, 703.
[2]ΓρηγορίουΝύσσης, ΠΕΡΙΨΥΧΗΣΚΑΙΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣΟΛΟΓΟΣ-ΟΛΕΓΟΜΕΝΟΣΤΑΜΑΚΡΙΝΙΑ, PG 49, 136 A.
[3]ἈθανασίουτοῦΜεγάλου, ΕΠΙΣΤΟΛΗΠΡΟΣΣΕΡΑΠΙΩΝΑΘΜΟΥΕΩΣΕΠΙΣΚΟΠΟΝ,PG 26, 584 Β-C.
[4]ἸωάννουτοῦΧρυστοστόμου, ΕΙΣΤΗΝΣΑΜΑΡΕΙΤΙΝ,PG 59, 536.
[5]ἸωάννουτοῦΧρυστοστόμου, ΕΙΣΤΗΝΣΑΜΑΡΕΙΤΙΝ. ΤῌΗΜΕΡᾼΤΗΣΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ, PG 61, 744 A.
[6]ἸωάννουτοῦΧρυστοστόμου, ἔνθ. ἀν.,PG 59, 539.
[7]ἸωάννουτοῦΧρυστοστόμου, ἔνθ. ἀν., PG 59, 540.
[8]Νικοδήμου, ΜητροπολίτουΠατρῶν, ΤΟΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝΚΑΙΑΙΣΥΓΧΡΟΝΟΙΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣΤΗΣΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΤΗΤΟΣ, ἈνάτυποἀπὸτὸἀφιέρωμαεἰςτὸνΚωνσταντῖνονΒαβοῦσκον, τ. Γ’, Ἐκδ. ΣΑΚΟΥΛΑ, Θες/νίκη, 1990, σελ. 318& 319.